Feed Planet Magazine Issue-Sayı: 18 May/June - Mayıs/Haziran 2019

INTERVIEW • RÖPORTAJ 55 FEED PLANET / MAY-JUNE 2019 • MAYIS-HAZİRAN 2019 So, you will concentrate on the domestic market for a while... Yes, as you get more references and people give positive feed- backs, you get to relax at some degree. For example, Bunge already knows the system. They do not even need us. They can carry out the installation with their teams. For many companies, we have to provide support from the beginning to the end. Even after installation, we have to provide support. YOU CANNOT CONTROL WHAT YOU CANNOT MEASURE You have positive thoughts about the speed of Tur- kish society adapting to technology. Are there any diffi- culties in the market? Our difficulty is that, in fact, our system was designed to keep pace with industry 4.0. If you cannot measure, you cannot control. This is like a proverb for people dealing with measure- ment business... Exactly. You cannot control what you cannot measure. If you measure, you automize it. Industry 4.0 started with the measure- ment. So you have to measure the material you have and know its contents. You asked about the difficulties. When you switch to the Industry 4.0 perspective and get into automation, you eli- minate the workforce to some extent. You eliminate the human perspective to an extent. Naturally, you face reactions. It means you lower the human power. Of course, the cost minimization has the priority, and generally speaking, employers tend to side with this. They know that Europeans made a great move in reducing the human power to minimize the costs. At this point, can the workforce be directed to other places? Yes. They can be directed to increase quality. This is what Europeans do. They lead the labor force to a different place to improve quality. They continue to work with machines where they can eliminate human error by machine. Generally, Industry 4.0 face with the same reaction as we have. There is a reaction against reducing human power. But my perso- nal observation here is that people are overworked and in a very busy pace. They said that they want to lower this pace. They said this system is advantageous for them. This is the disadvantage of the system. When you eliminate human error, you eliminate the human factor in a way. All controls became automized. Where are the regions that you are authorized to export? We can deliver to Turkic countries and neighboring countries. This is related to our competency. Instead of going there from the head- quarter, the company gave us this authorization because of the trust we gave them. There are agreements on cross-border works, we get a certain commission when we do this. Except for the Turkic republics, what is your relationship with neighboring countries or regions? Since neighboring countries are not very competent about online, we provide support in this regard. One of our biggest advantages compared to neighboring regions is our technical competence and high-skilled workforce and cost. Bazı bölgelerde satış hakkımız var. Türkiye dışında da satabiliyoruz. Ancak genel olarak satışlarımız Türkiye içinde gerçekleşiyor. Çünkü bunların kurulumları, aplikasyonları ve destekleri uzun bir süreç ge- rektirebiliyor. Destek ekibiyle beraber düşünüldüğünde ülke içerisinde daha rahatız. Bir süre iç pazara ağırlık vereceksiniz o zaman… E tabi, referanslarınız arttıkça ve sizin hakkınızda olumlu düşünce- lerini ifade ettiklerinden ötürü siz de bu ölçüde bir rahatlama yaşıyor- sunuz. Mesela, Bunge zaten sistemi biliyor. Size bile gerek kalmıyor, kendi ekibiyle sistemin kurulumunu gerçekleştiriyor, belli bir noktaya getiriyor. Çoğu firmada başından sonuna destek vermeniz gerekiyor. Hatta kurulumdan sonra da destek vermeniz gerekiyor. ÖLÇEMEDİĞİNİZ ŞEYİ KONTROL EDEMEZSİNİZ Türk toplumunun teknolojiye adapte hızı ile ilgili olumlu dü- şünceleriniz oldu. Pazar içinde zorlandığınız noktalar da var mı? Zorlandığımız taraf şu; aslında bizim sistemimiz endüstri 4.0’a ayak uyduracak şekilde dizayn edildi. Ölçemezseniz kontrol edemezsiniz. Ölçüm işiyle uğraşanların atasözü gibi bir şey bu her- halde… Aynen öyle. Ölçemediğiniz şeyi kontrol edemezsiniz. Ölçtüğünüz şeyi otomasyona geçirirsiniz. Endüstri 4.0’ın da aslında başlangıç noktası ölçmekten geliyor. Yani sizin elinizdeki malzemeyi ölçmeniz ve içeriğini bilmeniz gerekiyor. Yaşadığımız zorlukları sordunuz. Endüstri 4.0 perspektifine geçtiğinizde, otomasyona geçtiğinizde iş gücünü bir ölçüde elimine ediyorsunuz. Bir taraftan biraz da insanı elimine ediyor- sunuz aslında. Doğal olarak da tepki buradan geliyor. Yani iş gücünden azaltıyorsunuz. Tabi piyasa koşullarında, maliyetleri düşürmek ön plan- da olduğu için genelde patronlar bundan yanadır. Avrupa’nın maliyet- leri düşürme konusundaki en büyük hamlesinin iş gücünü azaltmak olduğunu onlar da biliyorlar. Bu noktada iş gücü başka yerlere yönlen- dirilebilir mi? Evet, kaliteyi artırmak için yönlendirilebilir. Avrupalıların yap- tığı da o. Kaliteyi artırmak için iş gücünü farklı bir yere yönlendiriyorlar. İnsan hatasını makine ile elimine edebileceği yerlerde makinelerle işini devam ettiriyorlar. Burada da bize genel olarak gelen tepki Türkiye’de endüstri 4.0’a gelen tepki ile aynı oluyor. İş gücünün azaltıldığına dair tepkiler oluyor. Fakat benim buradaki şahsi gözlemim zaten insanların aşırı çalıştığı ve çok yoğun bir çalışma temposunda oldukları yönünde. Bu yoğun tempoyu azaltmak istediklerini söylüyorlar. Bu sistemin onlar için avantaj olduğunu söylüyorlar. Sistemin dezavantajı bu işte. İnsan hatasını kaldırdığınızda insan faktörünü de bir şekilde ortadan kaldırmış oluyorsunuz. Kontrollerin hepsi otomatik olmuş oluyor. İhracat yapmaya yetkili olduğunuz bölgeler neresi? Türki cumhuriyetlere gönderebiliyoruz. Çevre ülkelere gönderebili- yoruz. O da bizim yetkinliğimizle ilgili. Firma kurulum için merkezden kendileri gitmek yerine bizim kendilerine verdiğimiz güvenle paralel olarak bize bu yetkiyi vermiş durumda. Sınır ötesi işlerle ilgili anlaşma- lar var, bunu gerçekleştirdiğimizde belli bir komisyon alıyoruz. Türki cumhuriyetlerinden haricinde Türkiye’ye komşu ülkeler veya bölgelerle ilişkiniz ne düzeyde?