Feed Planet Magazine Issue-Sayı: 28 January/February - Ocak/Şubat 2021

73 MARKET ANALYSIS • PİYASA ANALİZİ FEED PLANET / january - february 2021 • ocak - şubat 2021 farklı şekillerde kullanılabilmektedir (Glamoclia ve ar- kadaşları, 2017). Bugün, bu Merkez dünya genelinde 30'dan fazla ülkede araştırma istasyonlarına sahiptir. Avrupa'da tritikale seleksiyon çalışmaları iki Dünya Savaşı arasında devam etti. Blakeslee ve Avery (1937), ana bitki olarak buğdayın ve polen donörleri olarak çav- darın melezlenmesinin çoğunlukla steril melezlerle so- nuçlandığını fark etti. Bununla birlikte, kolşisin indüklü poliploidi ile tedavi edildiğinde, bu kimyasalın kromo- zom sayısının ikiye katlandığı ve verimli nesil ürettiği sonucuna vardı. Bu bilgiye dayanarak, 1937'de Fran- sız bilim adamı Pierre Civaudron, buğday ve çavdarı melezleyerek verimli nesil elde etme tekniğini kusursuz hâle getirdi. Yeni seleksiyon yöntemlerini uygulayarak, iyi üretim kalitesine sahip çok sayıda ticari tür elde etti. Sırbistan'da, ticari üretim için ilgi çekici bulunan yeni tritikale genotiplerinin üretimi onlarca yıllık bir gelene- ğe sahiptir. Bilim adamlarımız, bu yeni türü insan ve evcil hayvanların beslenmesinde ve ayrıca endüstriyel işlemede kullanılabilecek bir tahıl olarak tanımladılar. Ülkemizde tritikale yetiştiriciliği, yurt dışından ve kendi melezlerinden büyük gen bankaları veya tritikale hatları sağlayan enstitüler tarafından yapılmaktadır (Glamoc- lia ve arkadaşları, 2013). TRİTİKALENİN EKONOMİK KARAKTERİ Tritikale'nin kullanılma şekli, türlerin özelliklerine veya ebeveynlerinden hangisine daha çok benzedi- ğine bağlıdır. Boros (2002), kimyasal bileşimi itibariy- le buğdaya daha yakın olan iri ve aynı kalitedeki tahıl türlerinin insan ve hayvan beslenmesinde kullanıldığı- na işaret etmektedir. Büyük biyokütleye sahip türler, yemi depolamaya yarar. Nişasta ile karşılaştırıldığında toplam protein içeriği yüksek iri taneli türler, hem kü- mes hayvanları hem de geviş getirmeyenler ve geviş getiren hayvanlar için kesif hayvan yeminin hazırlan- masında kullanılır (Belaid, 1994; Myer, 2002; Đekić i sar, 2009). Tritikale'nin doğrudan insan beslenmesinde veya dolaylı açıdan yem olarak önemi büyüktür. Ancak, tritikale ve diğer tahılların küresel üretimi, dünya nüfu- sundaki artışla orantılı değildir. Veriler, son birkaç yılda dünyadaki toplam tahıl üretiminin ortalamanın altında olduğunu ve bunun da küresel olarak açlığa neden olabileceğini göstermektedir (Glamoclia ve sar, 2017). Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kuraklık nedeniyle 2012'de kişi başına tahıl üretimi son 30 yılın en düşük düzeyine inerek 294 kg olarak gerçekleşti. Blum (2014), tritikalenin hem marjinal arazilerde hem de küresel iklim değişikliğinin bir sonucu olarak gittikçe yaygınlaşan kurak koşullarda yetişebilmesi nedeniyle, çözümlerden birinin tritikale yetiştirilen alanı artırmak all interested selectors and manufacturers. Since the beginning of work in CIMMYT, more than 200 varieties of triticale have been created and can be used in dif- ferent ways (Glamoclia et al, 2017). Today, this Center has research stations in more than 30 countries around the world. Work on triticale selection in Europe was continued between the two World Wars. Blakeslee and Avery (1937) noted that cross-breeding of wheat as mother plants and rye as pollen donors most often resulted in sterile hybrids. However, when treatment with col- chicine induced polyploidy, they concluded that this chemical doubled the number of chromosomes and produced fertile progeny. Based on this knowledge, in 1937, scientist Pierre Civaudron in France perfected the technique of obtaining fertile progeny by crossing wheat and rye. By applying new selection methods, he created a large number of commercial species with good production qualities. In Serbia, the production of new triticale genotypes, interesting for commercial production, has a decades- long tradition. Our scientists have identified this new species as grain that can be used for human and do- mestic animals nutrition, as well as in industrial pro- cessing. Triticale breeding in our country is done by the institutes, which have provided big banks of genes, or lines of triticale from abroad and from their own cross- ings (Glamoclia et al, 2013). THE ECONOMIC CHARACTER OF TRITICALE The way in which triticale will be used depends on the characteristics of the species, or to which of the parents it is more similar. Boros (2002) points out that the species of large and same quality grains, which are by chemical composition closer to wheat, are used in human and animal nutrition. Species with large bio- mass serve to store fodder. Species of large grains with increased total protein content compared to starch are used for the preparation of concentrated animal feed, both for poultry, as well as for nonruminants and ru- minants (Belaid, 1994; Myer, 2002; Đekić i sar, 2009). The importance of triticale in direct human nutrition or indirectly, as fodder, is great. However, world produc- tion of triticale and other grains is not in proportion to the increase in the number of people. The data indi- cate that in the last few years the total grain produc- tion in the world was less than the average, which can globally cause hunger (Glamoclia and sar, 2017). Ce- real production per capita in 2012, due to droughts in Australia and the United States amounted to 294 kg and was the smallest in the past 30 years. Blum (2014)