Feed Planet Magazine Issue-Sayı: 43 October-Ekim 2022

2 FEED PLANET / OCTOBER 2022 • EKIM 2022 editör editor Cemalettin Kanaş The series of events triggered by Russia’s invasion of Ukraine continues to lengthen with one more chain every month. As you may recall, following the initial shock of the outbreak of the war, people started to discuss that the conflicts would increase grain and food prices in a shy tone, being aware of the dramatic humanitarian dimension of the war. After it was understood that Kiev would not fall within a week, as some so-called experts claimed, and the sanction-against-natural gas sanction showdown between the Western world and Russia took the event to a new level. Europe, which sips like poison being dependent on Russia for energy after closing its nuclear facilities one by one, is busy implementing the measures it tries to spread over time. On the other hand, Russia, the world’s number one fertilizer ex- porter, cannot export its products abroad as it wishes. The fact that the fertilizer does not reach the farmer’s hands is one of the most important examples of the chain events mentioned above. The lack or scarcity of fertilizer naturally reduces the yield in production. Food prices, which have already increased in recent years, continue to increase exponentially due to both the decrease in yield and the contraction in supply due to the withdrawal of some farmers from production. Food prices, which have severely increased since the pandemic, had already had difficulties with giant companies that an- nounced that they would cut production due to the energy crisis. International credit rating agency Standard & Poors published a report last week that the increase in fertilizer prices poses a food safety risk. And FAO stated that the developments will not only cause an increase in the price of fertilizers, but that limited access to fertilizer will also put upwards pressure on the prices. Prioritizing do- mestic consumption, China introduced a quota for fertilizer exports. On top of all this, Czech Minister of Agriculture, Zdenek Nekula, de- clared that there is not enough fertilizer left in Europe, revealing the severity of the situation. The crisis in fertilizers stands out as a Europe-centered prob- lem to a large extent. In Europe, governments may partially or fully subsidize natural gas. However, the transferred resources will result in a price increase in the market again. Another pos- sibility is to obtain fertilizer from alternative geographies such as the Middle East, America and Asia. However, considering the logistics aspect of the matter, this solution, too, would inevitably increase the costs. Consequently, food prices seem to continue to increase in the short term. Rusya’nın Ukrayna işgalinin tetiklediği zincirleme olaylar sil- silesi her geçen ay bir halkanın daha eklenmesiyle uzamaya devam ediyor. Hatırlayacağınız üzere, savaşın patlak vermesinin ilk şokunun ardından savaşın insani dramatik boyutuyla birlikte utangaç bir tonda çatışmaların tahıl ve gıda fiyatlarını artıracağı konuşulmaya başlanmıştı. Bazı sözüm ona uzmanların iddia ettiği gibi Kiev’in bir haftada düşmeyeceği anlaşılıp savaş Batı dünyası ile Rusya arasında ya- şanan yaptırım-doğalgaz karşı yaptırımı restleşmesi, olayı bam- başka bir boyuta taşımıştı. Zamanında birer birer nükleer tesisle- rini kapatarak enerjide Rusya’ya bağımlı olmanın zararlarını zehir gibi yudumlayan Avrupa, zamana yaymaya çalıştığı tedbirleri ha- yata geçirmekle meşgul. Diğer taraftan dünyanın bir numaralı gübre ihracatçısı olan Rusya, ürünlerini istediği gibi yurtdışına çıkaramıyor. Gübrenin çiftçinin eline ulaşmaması ise yukarıda bahsettiğimiz zincirleme olaylara en önemli örneklerden birini teşkil ediyor. Gübrenin ol- maması ya da kıtlığı, üretimde verimi doğal olarak düşürüyor. Son yıllarda zaten artan gıda fiyatları hem verimin düşmesi hem de bazı çiftçilerin üretimden çekilmesi üzerine arzda yaşanan daral- maya sebebiyle katlanarak artmaya devam ediyor. Pandemiden bu yana zaten artan gıda fiyatları enerji krizi sebebiyle üretimde kesintiye gideceğini açıklayan dev firmalarla zaten zora girmişti. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Po- ors, geçtiğimiz hafta gübre fiyatlarındaki artışın gıda güvenliği riski teşkil ettiği yönünde bir rapor yayınladı. FAO da yaşanan gelişmelerin sadece gübre fiyatında artışa sebep olmayacağını gübreye erişim sorunun da fiyatları yukarı yönlü baskılayacağını açıkladı. İç tüketime öncelik veren Çin de gübre ihracına kota getirmişti. Bütün bunların üzerine Çekya Tarım Bakanı Zdenek Nekula, Avrupa’da yeterli miktarda gübre kalmadığını açıklaya- rak durumun vahametini gözler önüne seren isim oldu. Gübrede yaşanan kriz, büyük ölçüde Avrupa merkezli bir sorun olarak öne çıkıyor. Çözüm yolları arayan Avrupa’da dev- letlerin doğalgaz masrafını kısmen ya da tamamen sübvanse etmeleri mümkün olabilir. Ancak aktarılan kaynaklar piyasada yine fiyat artışı olarak sonuçlanacak. Bir diğer ihtimal ise güb- renin Ortadoğu, Amerika ve Asya gibi alternatif coğrafyalardan temin edilmesi. Ancak işin lojistik tarafı düşünüldüğünde bu çarenin de maliyetleri artırması kaçınılmaz. Sonuç olarak, kısa vadede gıda fiyatları dünyada ve ülkemizde artmaya devam edecek gibi görünüyor. The fertilizer crisis and food prices Gübre krizi ve gıda fiyatları